Адышоў у вечнасць Андрыс Вілкс

Адышоў у вечнасць вядомы латвійскі філолаг, бібліограф, шматгадовы дырэктар Латвійскай нацыянальнай бібліятэкі (LNB) Андрыс Вілкс (16.05.1957 – 26.02.2025).

Андрыс Вілкс усю сваю прафесійную кар’еру прысвяціў бібліятэчнай справе. У 1978 годзе ён пачаў працаваць старшым бібліятэкарам у аддзеле рэдкіх кніг і рукапісаў Дзяржаўнай бібліятэкі Латвійскай ССР імя Віліса Лаціса, пазней стаў кіраўніком аддзела, а з 1989 года – дырэктарам усёй бібліятэкі, выконваючы гэтыя абавязкі аж да 2024 года.

З 2004 па 2008 год Андрыс Вілкс узначальваў аб’яднанне бібліятэк краін Балтыйскага мора Bibliotheca Baltica, быў узнагароджаны ордэнам Трох зорак і прэміяй Zelta ābele за ўклад у кнігавыдавецкую справу.

У 2017 годзе ўсе цывілізаваныя краіны свету, ў тым ліку і Латвія, па рашэнню ЮНЭСКА адзначалі 500-годдзе беларускага кнігадруку. Менавіта тады Андрыс Вілкс стаў аўтарам ідэі аб тым, каб надаць адной з вуліц Рыгі ці сквера імя славутага беларускага асветніка і першадрукара Францыска Скарыны. Са сваёй думкай спадар Вілкс звярнуўся да ЛТБК “Сьвітанак”, кіраўніцтва якога разам з іншымі беларускімі суполкамі Латвіі падтрымала гэтую ідэю. У выніку ў 2023-м годзе  пры падтрымцы Латвійскай нацыянальнай бібліятэкі і дзякуючы ў тым ліку і руплівасці ды асабістым намаганням Андрыса Вілкса  па рашэнню  Рыжскай Думы сквер на вул. Лачплеша ў Рызе атрымаў назву Францыска Скарыны. У знак падзякі беларускі мастак Вячка Целеш стварыў экслібрыс, прысвечаны спадару Андрысу.

Сябры “Сьвітанка” разам з ўсімі беларусамі Латвіі удзячныя Андрысу Вілксу за вялікую падтрымку, смуткуюць і выказаюць глыбокія спачуванні родным і блізкім з нагоды яго заўчаснай смерці.

Развітанне з Андрысам Вілксам адбудзецца 5 сакавіка 2025 г. з 10.00 да 13.00 гадз. у Зале Зіедоніса Латвійскай нацыянальнай бібліятэкі.

Рада Латвійскага таварыства беларускай культуры “Сьвітанак”

/0 Comments/by

У Рызе беларусы адзначылі Міжнародны дзень роднай мовы

, ,

Латвійскае таварыства беларускай культуры “Сьвітанак” традыцыйна запрасіла ўсіх неабыякавых да беларускай мовы далучыцца да святочнай імпрэзы з нагоды Міжнароднага дня роднай мовы, што адзначаецца па ўсім свеце 21 лютага. Ён быў абвешчаны UNESCO ў 1999 годзе.

Імпрэза адбылася 23 лютага 2025 г., традыцыйна “ў сваёй хаце”, ў Канферэнцзале будынка Асацыяцыі нацыянальных культурных таварыстваў Латвіі імя Іты Казакевіч на вул. Слокас, 37.

Як заўсёды, пісалі дыктоўку на роднай мове.

Сёлета гэта быў ўрывак з твора беларускага класіка, Народнага паэта Беларусі, кавалера Латвійскага Ордэна Трох Зорак Рыгора Барадуліна. 24 лютага спаўняецца 90 год з дня яго нараджэння. Ганна Іванэ падрыхтавала для дыктоўкі цудоўныя словы паэта-юбіляра пра беларускую мову, выказаныя Рыгорам Барадуліным ў далёкім 1973-м годзе: “Мова родная, ты ўцалееш! Не столькі вякоў душылі цябе. Праз жалезабетон вялікадзяржаўнага шавінізму крынічна праб’ешся, пра сябе напомніш, пра сябе заявіш, як на Страшным судзе. Хто цябе вырачэцца, хай ад таго жыццё адрачэцца! Мова родная, пачуў цябе адзін раз упершыню, сканаю з апошнім словам тваім на перасмяглых ад нематы вуснах. Табой клянуцца многія, модна стала! А я не ўяўляю сябе без цябе, без твайго гучання, без таго, што цябе няма. Табе ў вяках заставацца, самая славянская, самая чыстая, самая безумоўная! Толькі гучы, мова родная, толькі гучы, не засурыся, як тая крынічанька ў песні.”

Ўсе ўдзельнікі імпрэзы паказалі добрыя вынікі ў напісанні дыктоўкі і атрымалі ад Ганны Іванэ падарункі на памяць аб удзеле. А за найлепшы вынік кнігу вершаў Рыгора Барадуліна ў якасці ўзнагароды ад спадарыні Ганны атрымала старшыня таварыства “Сьвітанак” Таццяна Казак. Прагучалі таксама цудоўныя творы нашага самабытнага класіка і цікавыя факты з яго біяграфіі.

У рамках імпрэзы прайшла таксама прэзентацыя, прысвечаная магчымасцям паступлення беларусаў ў амерыканскія ўніверсітэты з удзелам госця з Вільні. Віктар Хоцім, які мае 25-гадовы досвед у сферы адукацыі ў ЗША, расказваў, як правільна шукаць праграмы і фінансаванне, а таксама падзяліўся паспяховымі гісторыямі студэнтаў. Акрамя таго, адзін з удзельнікаў, Андрусь Татур атрымаў бясплатны код на праходжанне тэсту на веданне англійскай мовы VTEST.

Падчас сустрэчы са спадаром Віктарам былі прадстаўлены праграмы, якія маюць мэту дапамагчы студэнтам, спецыялістам і даследчыкам знайсці магчымасці для навучання, стажыровак і прафесійнага росту. У прысутных на імпрэзе была магчымасць даведацца больш пра тое, як зрабіць першы крок да адукацыі ў Злучаных Штатах, задаць пытанні госцю імпрэзы і атрымаць на іх адказы.

Здымкі Мікалая Гардзеева і Таццяны Казак

Аўтар карціны “Родная мова” – Вольга Якубоўская

/0 Comments/by

Віншуем з Днём роднай мовы!

, , ,

Рада Латвійскага таварыства беларускай культуры “Сьвітанак” віншуе беларусаў з Міжнародным днём роднай мовы!

Дзень роднай мовы адзначаецца ў свеце 21 лютага. Ён быў абвешчаны UNESCO ў 1999 годзе.

Вольга Якубоўская штогод да Дня роднай мовы малюе новыя творы. Сёлета гэта карціна “Беларуская мова жыве”. Вольга павіншавала беларусаў наступнымі цудоўнымі словамі: “Беларуская мова – гэта тое, што нас аб’ядноўвае і што робіць нас мацнейшымi. Гэта тое, што адрознівае нас ад іншых і робіць свет моў багацейшым і больш разнастайным. Я ведаю шмат людзей, якія адчулі неабходнасць размаўляць на роднай мове толькі пакінуўшы Беларусь. Наша мова гучыць як песня! Песня Радзімы і песня Свабоды! Яна натхняе! Давайце дапамагаць нашай песні гучаць! Няхай наша мова жыве! Беларуская мова – гэта наша моц, наш гонар i наш выбар! Няхай і ў Беларусі і за яе межамі становіцца больш людзей, якія размаўляюць на роднай мове! Жыве Беларусь!

…

/0 Comments/by